Ana Hatlarıyla Hint Mitolojisi, Başlıca Karakterler

     

     Öncelikle Hint Mitolojisi karakterinin, Başlıca tanrı ve tanrıçaların aralarındaki ilişkiler hakkındaki bilgilerin tamamen sabit olmadığını belirtmek gerekir, bunun sebebi 5000 yılı aşkın Hinduizm’in bir biri ile çelişen çok sayıda miti olmasından ve Hindu tanrı ve tanrıçalarının birbirleri ile tutarlı, evrensel olarak kabul edilmiş ilişkilerinin olmamasından kaynaklanıyor. Bu liste her ne kadar eksik olsada genel Hatlarıyla bir soy ağacı görmemize olanak sağlıyor.

    DEVİ 

Devi Hinduizm’in bir nevi ilahi annesidir, kuvvetin tanrıçası olarak tanınan Devi ilahi gücün dişil yönü olarak tanımlanır. Enerji veya itici güç olarak çoğunlukla eril yönle eşit role sahiptir, o olmadan bilinci ve yargılamayı temsil eden eril yön güçsüzdür, Şakti yani güç olarakta adlandırılan Devi, Hinduizm’in en büyük kollarından biri olan Shaktism olarak adlandırılan en önemli Tanrı’dır, o hem bir tanrıça hemde herşeyi kapsayan ilahi enerjidir, Hint Mitolojisinde tanrılar ve tanrıçaların birbirinin yerine geçebilirler, Devi’de eylemlerini mümkün kılmak için, başka bir tanrıça olan Parvati’nin bedeninde hayat bulur. 

BRAHMA 

Hint Mitolojisinde tanrıların en üst tabakasını, yaratıcı tanrı Brahma, Koruyucu tanrı Vişnu ve cezalandırıcı tanrı Şiva oluşturur. 

Brahma her şeyin yaratıcısı olarak gösterilir, Vedalar’da tanrı Brahma’nın ezeli ve ebedi, zamandan ve mekandan münezzeh, doğurulmamış, insanlar tarafından idrak edilemeyen bir varlık olduğundan bahsedilir, o evreni Omm sözüyle yaratmıştır ve bu Omm sözü her yerde ve her şeyde tınlamaktadır, o her şeyin özünde vardır, geçmişte ve ezelde, geçmişten ve ezeldende önce var olan sadece Brahma’dır ve bütün her şey ondan türemiştir, Vişnu ve Şiva ile birlikte Trimurti denilen tanrı üçlemesini teşkil eder. 

Hinduizm’de varlıkların oluşumu, saf maddeden saf ruha doğru bir süreçle ifade edilir, bu iki uçta madde ve ruhtan oluşan varlıklar yer alır, buna göre başlangıçta sadece Brahma vardı, diğeri ondan sudur ederek varlık sahasına çıktılar, ancak bu oluşumun ne zaman ve niçin meydana geldiği bilinmiyor, çünkü o zaman sürecinin dışındadır 

Kırmızı elbiselerle sarıllıdır, Brahma geleneksel olarak tek başlı başında dört adet yüzü olan, dört kollu ve dört eli olan şekilde tasvir edilir. Dört elinin birisinde kitap, birisinde asâ, birisinde lotus çiçeği, bir diğerinde aksamala denilen bir tesbih vardır, bu tesbihle evrenin zamanın takip eder. 

 SARASVATİ 

  Brahma’nın eşi, öğrenme ve bilgelik tanrıçası. Bahar mevsiminin beşinci günü ve Hint takviminin Maakt ayının beşinci günü olan bahar bayramı ona adanmıştır. Kutlamalarda ve Festivalde bolca kullanılan sarı renk hem tanrıça Sarasvati’nin hemde hardal çiçeklerinin rengidir. Sarasvati, Hinduizm’deki üç büyük tarıçadan biridir 

VİŞNU 

Vişnu Veda metinlerinde İlahi varlığa verilen isimdir, Hindu’lar yarı tanrı denilen daha aşağı tanrılarada inanmakla beraber diğerlerinin kaynağı olan aslında tek bir İLAH olduğunuda bilirler, Vaisnava’lar onu Vişnu her şeyin yaratıcısı olarak tanırlar. Dünya var olmadan önce daha hiçbir yarı tanrı, güneş, ay ve diğer yıldızlar yokken, Vişnu Kendi ezeli ve ebedi zatıyla vardır. Vaişnavizm’e inananlara göre o nihayi gerçektir ve Tanrının sadece bir görünüşü biçimi olmaktan ötedir. Vişnu insanları büyük kötülüklerden, felaketlerden koruyucu sıfatı temsil eder. Bu dünyada düzen bozulduğu zaman, Tanrı Vişnu, kuşlar kıralı Garuda’nın sırtına binerek dünyaya gelir ve düzeni yeniden kurar ve tekrar semavi sarayına döner. Tanrı Vişnu’un dokuz kere çeşitli biçim ve kişilikte dünyaya geldiğine inanılır, onuncu defa dünyaya beyaz bir at üzerinde, güney Hindistan’da bir köye Khalki adıyla gelecektir. 

Vişnu çoğunlukla bir kartalın üzerinde uçan dört kollu bir tanrı olarak gösterilir Vişnu mavi tenli olarak resmedilmiş, cennete ait bir tanrı olarak tanımlanmıştır. 

Hindu inancına göre evrende kozmik düzen zaman zaman tehlikeye girer, böyle durumlarda Vişnu yeniden düzeni sağlamak için iner ve bedenleşir 

  LAKŞMİ 

  Tanrı Vişnu’un eşi maddi ve manevi zenginliğin, refahın ve güzelliğin tanrıçası ; ellerinde nilüfer çiçeği tutar, diğer ellerinden biri yere altın döker, diğer eliy korkma pozisyonundadır. En eski söylenmeye göre, başlangıç okyanusynda yüzden tanrıçası Lakşmi, Asuralarla savaşan tanrıçalar tarafından çalkalanmasından sonra doğup suyun içinden boynunda inci kolyeler, kolunda bilezikler ve başında taçla birlikte çıkmıştır, tüm tanrılar kendisiyle evlenmek isyemişsede, o elinde lotus çiçeği taşıdığı için Vişnu’yu seçmiştir. 

RAMA 

Tanrı Vişnu’un en önemli avatarlarının Rama ve Krişna olarak bedenleştiği kabul edilir, Vişnu’nun yedinci avatarıdır ayrıca Hinduizm’de tanrı alametlerinin en önelimlerindendir. Hint Mitolojisindeki efsanelerin ve Güney Asya’daki hak söylenenlerinin, Ramayana destanın baş kahramanıdır 

   SİTA 

   Hint Mitolojisinde Vişnu’nun yedinci avatarı olan Rama’nın eşidir, kadınlığın ve eşlik erdemliğin örneğidir. Hindu inancına göre Sita kendisi Vişnu’nun ebedi ve ilahi eşi olan tanrıça Lakşmi’nin bir avatarıdır 

HANUMAN 

Maymun Tanrı yada Maymun Kral, Vişnu’nun avatarlarından biri olan Rama’ya karısı Sita’yı kurtarması için yardım eden bir Vhanara’dır, Bakthi’nin zirvesini sembolize eder ve kimilerine göre Şiva’nın avatarlarındandır, daha çok rüzgar kralının oğlu olarak tanınır. 

Bazı akademisyenlere göre Çin Mitolojisi karakteri Sun-Whu Kong’dur 

  BALARAMA 

   Balarama bazen Vişnu’nun dokuzuncu avatarı olarak kabul edilir, bazende değildir, her iki durumdada Krişna’ nın abisi olmasıyla ünlüdür, o büyük bir çiftçidir ve tırpanını hem çiftçilik hemde iblislerle savaşmak için kullanır. 

KRİŞNA 

Brahmanizm’in en önemli karakteri Krişna’dır. Krişna, Vişnu’nun sekizinci enkarnasyonudur, Krişna, Brahma’yla birleşmiş bir yol gösterici olarak kabul edilir, Krişna’nın sözleri doğrudan Brahma’nın sözüdür, o hiçbir şeyi kendi nefsinden söylemez.

Genellikle fülüt çalan bir sığır çobanı yada felsefi nasihatler veren genç bir prens olarak betimlenir  

Geleneksel olarak Krişna’nın Devaki’nin oğlu olduğuna inanılır ki Devaki bir iblisin çocuğu, kötü bir kral olan Khamsanın yarı kardeşidir 

Khamsa kardeşinin çocuklarından birinin kendisini öldürceğini önceden bildiği için Devaki’nin bir çok oğlunu öldürmüş fakat sonunda Krişna tarafından öldürülmüştür.

     MATSYA

Matsya tanrı Vişnu’nun büyük tufanı haber vermek için suya inen formudur, Manu adındaki erdemli bir krala yaklaşan tufanı haber verir ve bir gemi inşa etmesini söyler.

 KURMA

Vişnu’nun avatarlarından biri daha, tanrıların okyanusta ayakta durmasını sağlamak için dev bir kaplumbağaya dönüşmüş hali.

  VARAHA

Varaha Vişnu’nun domuz şeklindeki üçüncü avatarıdır rivayet göre dünyayı alıp kozmik okyanusun dibine götüren iblisin yenmek için ortaya çıkmıştır, sonunda galip çıkan Varaha’yla iblisin savaşının bin yıl sürdüğüne inanılır. Varaha uzun dişlerinin aradında taşıyarak dünyayı okyanusun içinde çıkarır ve evrendeki yerine yerleştirir. Varaha genellikle domuz kafasına sahip insan formunda tasvir edilir. Bu avatarı bir tufandan kurtuluşu ve yeni bir kozmik çevrimin başlamasını temsil eder.

 NARASİNGA

Narasinga Hinduizm’in Puranalarına göre Şiva’nın bir avatarıdır, bu avatar yarı insan yarı arslandır

Narasinga özellikle kendine inanları gerektiğinde koruyan ve savunan Şiva’nın bir biçimi olarak, büyük koruyucu olarak da tanınır.

  VAMANA

Vişnu’nun avatarlarından bir zekî cüce tanrı. Krallığı tanrıların krallığında bile tehdit edebilecek kadar büyüyen bir insan kralı durdurmak için Vişnu bu avatarı kullandı.

 PATASURAMA

Aydınlatılmış bir balta taşıyan savaşçı bir Vişnu avatarı, rahipler ve kşatriya savaşçıları arasındaki politik anlaşmazlığı çözmüştür.

 SHIVA

Şiva Hinduların yaratma, yok etme ve yeniden yaratma tanrısıdır, genel görüşe göre Şiva Trimurti’de yer alır, buna göre Brahma yaratıcı, Vişnu koruyucu, Şiva ise yok edicidir. Her ne kadar yok etmeyi temsil etsede olumlu bir güç olarak görülür, bu yok ediciliğin kötülüğün yok edilmesi olduğuna inanılır. Şiva’nın dünyanın sonunu getireceğide söylenir ama aynı zamanda bebekleri dünyaya getirende o dur. Şiva’ya inananlara göre o bütün zıtlıkların uzlaşmasıdır, bu yüzden de o hem yaratıcı, hem yok edicidi, hem korkunç, hem nazik, hem kötü, hem iyi, hem erkek, hem kadın, hem ebedi dinginlik, hem sonsuz faaliyettir.

 PARVATİ

Şiva’nın karısıdır, Parvati’nin derisi altındadır, ışığı ve güzelliğin temsil eder, sevgi ve bağlılığın tanrıçası dır.

 SATİ

Mutluluk ve uzun ömür tanrıçası, Şiva’nın ilk eşi. Sati Hinduizm’de dulun ölen kocası ile birlikte yakılması gibi çok eski bir ritüelle ilişkilidir.

DURGA

Hindu’ların en önemli tanrıçasıdır on kollu ve çok uzun boylu olarak tasvir edilir. Bu tanrıçanın her kolunda düşmanları yok eden bir silahı olduğuna inanılır 

Durga tanrı Şiva’nın ellerinden dir, kötücül ve kan dökücü bir karakteri vardır 

Durga kendisine teknelerin kurban edildiği korkunç bir tanrıçadır ama aynı zamanda ölümden sonra dirilişin ve daimi kozmik yaşamın öznesidir.

  KALİ

Kana susamış, vahşi tanrıça olarak bilinir. Kali kendisine ibadet edenleri koruyan ana tanrıçadır ve ebedi bir kozmik güç verir. Kali evrendeki her varlığa yaşam verir ama, yinede onların kanını emmek için uzun kırmızı dili sakar. Kafataslarından yapılmış bir gerdanlık takar, koparılmış kol ve bacaklarıdan bir eteği vardır, o kara zamandır, her varlığın hem yaşamı hemde ölümüdür. Hindu mitinde dişil gücün eril güce karşı kazandığı bir zaferdir. (Feministler bunu beğendi )

 KARTİKEYA

Aynı zamanda Skhandra olarakta bilinen tanrıların ordularının bilge komutanı ve savaş tanrısıdır 

Kartikeya tavus kuşun üzerine oturmuş kraliyet kıyafeti ve şavaş zırhı ile donatılmış, elinde güçlü mızrağıyla betimlenir 

Görsel motifler ve yazılmış bazı kaynaklar Kartikeya’yı cennete ev sahipliği yaparak, şeytani Asuratarayı yendiğini anlatır.

 GANEŞA

Fil başlı tanrı Hinduizm’deki en tanınmış ve saygı duyulan tanrılardan biridir, Şiva ve Parvati’nin ilk çocuğudur. Ganeşa Hinduizm dininin koruyucusu ve bekçisi olarak kabul edilir. Hindu olmak isteyen her kişi ilk önce Ganeşa’ya ibadet etmeli, kensini ve samimiyetini ona kabul ettirmelidir.Hindu’lara göre Ganeşa’ya ibadet etmeden onun dostluğunu kazanmadan Hindu olmak mümkün değildir. Her türlü Hindu duasında ilk önce Ganeşa’ya dua edilir.

  RİDİ ve SİDİ

Bazı efsanelere göre Ganeşa’nın Ridi ve Sidi adında iki eşi vardır ve isimleri bilgelik ve mükemmelliyet anlamına gelir.

 RUDRA

Aslında Rudra, Şiva’nın isimlerinden biri ancak Rudra olarak ayrıca zikredilmesinin sebebi, bazı eski yazılarda Rudra’nın, Şiva’dan öce bir tanrı olduğu ve Şiva’nın Rudra’nın isimlerinden biri olduğu söylenmrsidir. Her iki şekilde de Şiva ile ilişkilidir.

 SOMA

Hinduizm otoriteleri kimin çocuğu olduğu konusunda mutabık değildir, bu konudaki kadim yazıtlar çelişkilidir. Bazı kaynaklar Dharma’nın oğlu olduğunu söylerken diğer bazı kayıtlar ise okyanusun çalkalanmasından meydana gelmiştir. Adına çok sayıda dua ve ilahi düzülmüştür fakat karakterinin insan biçimsel niteliği gelişkin değildir. Cennetle ilişkilendirilmiştir ve aynı zamanda bitkilerin ve ormanların efendisidir.

 VAYU

   Bazen ateş tanrısı Agni’nin nefesiyle ilişkili eski bir rüzgar tanrısıdır.

 ADİTİ

Sonsuzluk anlamına gelir ve bazı eski kaynaklarda, tüm canlılar da ve insanlıktaki ilahi enerjinin kaynağı olarak gösterilir.

 MİTRA

Güneş tanrısı, Hint kültüründe dürüstlük, dostluk, sözleşme ve toplantıların işleyişinden sorumlu ilahi varlıktır. Anadolu, İran, Mezopotamya ve Hindistan kapsayan çok geniş bir coğrafyada inanılan MİTRA adındaki tanrı, ateşi simgeler, güneşin müşfik gücünün şahıslaşmış halidir.

 VARUNA

Yağmur ve rüzgar gibi tabiat olaylarının hakim gücü olarak tanımlanır.

 ARYAMAN

Az bilinen bir güneş tanrısı, listede olmasını sebebi, Aditinin çocukların dan biri olması.

  BHAGA

Yine Aditi’nin çocuklarından, zenginlikle ilişkili bir güneş tanrısı.

  DAKSHA

Dakşa Aditi’nin çocuklarından biri olup ismi akıllı, becerikli anlamına gelir, bazı kaynaklarda ise o Brahma’nın düşüncesinden doğmuştur.

  TVASTAR

Bazı efsanelerde İndra’nın dev bir şeytan olan Vitrayı yaratan tanrıların zanaatkarı.

 SAVİTAR

Aditi’nin çocuklarından biri, hakkında pek fazla bilgi yok.

 PUSAN

Seyahat, hayvancılık ve sürü tanrısı.

 AMSA

Hakkında fazla bilgi olmayan Aditi’nin çocuklarından biri.

 SURYA

Hinduizm’deki güneş tarılarından biri Dayuspitar’ın oğlu. Saçları ve kolları atındandır, savaş arabasını yedi at çeker, bu yedi at yedi çakrayı temsil eder.

 SARANYU

Saranyu Eski bir bulut tanrıçası

 YAMA

Ölüm tanrısı, ruhların bu dünyada yaptıkları berbat şeyler için geçici fakat çok şiddetli cezalandırıldıkları bir yer altı dünyası olan Narakha nın efendisi. Ruhların cezaları bitince geçmiş yaşamlarında ne kadar değerli olduklarına bakılarak dünyada daha iyi yada daha kötü bir şekilde reankarne edilirler.

 YAMİ

Yamuni olarakta bilinir ikiz kardeşi olan Yamana’dan onunla evlenmesini istemesiyle ünlüdür, bu hikayade Yama ensestin iğrenç olduğu gerekçesiyle onu reddeder.

 ASHVİN KARDEŞLER

Eşvin Kardeşler Surya ve Saranyu’nun ikiz oğullarıdır, ve Hint Mitolojisinin en iyi dıktorlarıdırlar. 

Her ikisi de antik tanrılar ve muhtemelen kökleri Dayus ve Piritvi gibi proto Hint Avrupa geçmişinde bir yere sahipler, aynı zamanda sadece ata binen insan başlı tanrılar olarak tasvirleride vardır.

 KUBERA

Tonlarca hazinesi olan şişman bir adam, başlangıçta Kubera bir tanrı değil, sadece bir iblis adamıydı ancak aşırı kefaretler ödediği için Brahma ona inanılmaz nimetler verdi, servetin kendisi üzerine lordluk ve Hindu panteonun en ağır isabetçileriyle arkadaşlık bahşetti.

 DAYUS

Gök yüzü tanrısı o gökyüzünün kendisidir ve eski Yunan Mitolojisindeki Zeus gibi tüm tanrıların babasıdır.

 PİRİTVİ

Yer yüzü tanrıçası yada toprak ana.

 KAMA

Hint kültüründe istek anlamında soyut bir tanrıdır, aynı zamanda aşk ve sevgi tanrısıdır 

İnanışa göre Kama aklın ilk torunu, başlangıçta ortaya çıkan ilk şeydir. Kama ortaya çıkınca zıtlıklar oluşur ve insanların oluşumu bu zıtlıkların tesiri altında gelişir, Kama sözcüğü istek, ihtiras ve sevgi anlamlarına haizdir

 AGNİ

Ateş tanrısı Rig-Veda içinde yer alan otuzüç tanrıdan biri. Bir çok ünvanı vardır, kurbanın efendisi, zenginliğin efendisi, evin efendisi, ormanın mutlak efendisi, kuvvetin oğlu, bütün yaşamın efendisi, insanların elçisi, kırmızı atların efendisi, yeşil arazilerin lordu, ışığın efendisi ve daha pek çok ünvan Ateş tanrısı Rig-Veda içinde yer alan otuzüç tanrıdan biri. Bir çok ünvanı vardır, kurbanın efendisi, zenginliğin efendisi, evin efendisi, ormanın mutlak efendisi, kuvvetin oğlu, bütün yaşamın efendisi, insanların elçisi, kırmızı atların efendisi, yeşil arazilerin lordu, ışığın efendisi ve daha pek çok ünvan.

 USAS

Şafak tanrıçası Usas eski Hindu öncesi dinin en önemli tanrıçalarından biriydi.

 İNDRA

Havanın ve savaşın tanrısı, Hint dışı geleneklerde de yer alan önemli bir figürdür. Vedik dönem öncesi en büyük tarı, daha sonra yerini Brahma aldı. 

İndra kişilendirilmiş gök yüzüdür, güçlü ve savaşçı bir tanrıdır. Gökten yağdırdığı yağmurla kuarklığı yok eder ve şimşek onun silahıdır.

     Vedik ve Epik dönem yazıtları ve metinleri yer yer birbiri ile çelişkilidir bu sebeple tüm bu karakterler hakkında başka kaynaklarda farklı tanımların mevcut olması söz konusudur, bu durum kesinlikle bilgi kirliliği değil Hint Mitolojisinin kendi yapısıdır.

 KAYNAKÇA 

Bonnefoy, Yves (1993). Asian Mythologies. University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-06456-7.

Doniger O’Flaherty, Wendy (1975), Hindu epics: A Sourcebook translated from the Sanskrit, Penguin, ISBN 978-0140449907

Washburn Hopkins, Edward (1986). Epic Mythology. Motilal Banarsidass. ISBN 978-81-208-0227-8.

Macdonell, Arthur Anthony (1978). Vedic Mythology ((reprint) ed.). Motilal Banarsidass. ISBN 978-81-208-1113-3.

Olivelle, Patrick (1999). Pañcatantra: The Book of India’s Folk Wisdom. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-283988-6.

Suthren Hirst, Jacqueline (1998), “Myth and history”, in Bowen, Paul (ed.), Themes and Issues in Hinduism, Cassell

Waldau, Paul; Patton, Kimberley (2009). A Communion of Subjects: Animals in Religion, Science, and Ethics. Columbia University Press. ISBN 978-0-231-13643-3.

https://www.sacred-texts.com/hin/index.htm

https://en.m.wikipedia.org/wiki/Hindu_mythology

https://www.sacred-texts.com/hin/index.htm#vedas

https://www.sacred-texts.com/index.htm

https://www.quora.com/How-does-Hindu-Gods-family-tree-look-like?hcb=1

https://qr.ae/pNkvbq