Bu blog yazısında, Darius Foroux tarafından kaleme alınan “Transform Your Life By Transforming Your Habits” isimli metnin çevirisini bulabilirsiniz. Metni asıl versiyonundan okumak isteyenler, orjinal isminin üzerine ya da bu yazının sonunda yer alan kaynak bölümüne tıklayarak ulaşabilir. Keyifli okumalar!
Hayatınızda şu an da bulunduğunuz nokta, alışkanlıklarınızın bir sonucudur. Will Durant bunu en iyi şekilde ifade etmiştir:
“Tekrar tekrar ne yapıyorsak, bizler aslında oyuz. O halde mükemmellik bir eylem değil, bir alışkanlıktır.”
Aslında bunun mükemmelliğin tam tersi için de geçerli olduğu söylenebilir. Sıradanlık, vasat alışkanlıkların bir sonucudur.
Bu da alışkanlıklarımızı değiştirerek sıradanlıktan mükemmelliğe geçebileceğimiz anlamına geldiği söylenebilir. Ama bunu nasıl yapacaksınız? Konuya girmeden önce bu konuya bir açıklık getirilebilir: Alışkanlıklar, hayatınızı değiştirebilir ama başarıyı garanti etmez. Çünkü “Milyonerlerin Alışkanlıkları” konulu makale ve kitaplar bizlere aslında bunu söyler. Örneğin Elon Musk günde 2 saat uyuyor ve akşam yemeğinde Cheerios yiyor gibi bir takım bilgiler. Ancak bu tür klişeleşmiş makalelerin yazarlarının, siz okuyuculardan sakladığı şey, korelasyonun nedensellik anlamına gelmediğidir. Bu konuyu Nassim Taleb şu şekilde açıklıyor:
“Çok çalışmak, işe zamanında gelmek, tercihen temiz beyaz bir gömlek giymek, deodorant kullanmak ve bunun gibi geleneksel şeyler, başarıya katkıda bulunur ve kesinlikle de gereklidir. Ancak başarıya neden olmadıkları için yetersiz olabilirler.”
Bu yüzden alışkanlıklardan bahsederken sonuçlardan bahsedilmiyor. Gerçek davranışlarımızı hayatımızın kalitesini artıracak şekilde değiştirmekten bahsediliyor. Bu perspektiften bakıldığında işte hayatınızı değiştirebilecek alışkanlıkların, kalıcı olmasını sağlamak için dört adım!
İlk Adım: Hangi Alışkanlıkların Hayat Kalitenizi Arttırmaya Değer Olduğuna Karar Verin
Bakın, size tüm gün boyunca yaşam kalitemi değiştiren alışkanlıklar hakkında konuşabilirim, ancak bunun bir faydası olmayacaktır. Çünkü iyi bir alışkanlığın hangisi olduğuna yalnızca sizin karar verebilmeniz faydalı olabilir. Bir alışkanlığın sizin için değerli olup olmadığına karar vermek, yeni alışkanlıklar oluşturmak için kritik öneme sahiptir. Çoğu zaman bir yerlerden bir şey duyarız ve şöyle düşünürüz: “Bunu yapmalıyım!” Tam bu noktada kendimize şu soruyu sorabiliriz: X alışkanlığı hayat kalitemi arttıracak mı? Bana gerçekten fayda sağlayacak mı yoksa ilk duyduğum anda etkilendiğim için mi bunu yapmak istiyorum? Bir saat erken mi kalkmalıyım? Mağara insanı gibi mi yemeliyim? Her gün koşmalı mıyım? Kendimize bu soruları sormanızın nedeni, hepimizin değişmek için bir nedene ihtiyaç duymasıdır. Nihayetinde yüzeysel nedenlerden daha büyük bir nedene ihtiyacımız vardır. Örneğin “Haftada bir kitap okumak istiyorum” diyebilirsiniz. Neden? Neyi yapabilmek için? Vizyonunuz nedir? Hedefleriniz neler? Zihninizde belirlediğiniz eylemleri, bu kritik soruların süzgecinden geçirdikten sonra, sizi hayatta istediğiniz şeylere yaklaştıracak alışkanlıklar edinebilirsiniz.
İkinci Adım: Her Seferinde Tek Bir Alışkanlığa Odaklanın
Kendimden örnek vermem gerekirse, etkili bir alışkanlık rutini oturtmak istediğimde başarısızlıkla sonuçlanan anlar oldu. Bunun temel sebeplerinden birisi de her zaman aynı anda milyonlarca alışkanlık oluşturmaya çalışmamdı. Neden bilmiyorum ama bazen kendimi geliştirme çılgınlığına kapılıyorum. Daha çok okumak, daha çok yazmak, daha çok çalışmak, daha iyi yaşamak, daha sağlıklı beslenmek, aklınıza ne gelirse yapmak istiyorum. Eğer siz de aynı durumdaysanız, bu hevesleri dizginlemek en iyi tercih olabilir. Genel olarak, aynı anda çok fazla şey yaptığınızda, rutininiz karmakarışık bir hal alarak kaosla sonuçlanabilir ve başladığınız yere geri dönebilirsiniz. Aynı anda bu kadar çok şey yapmaya çalışmamızın nedenlerinden biri de kendimizi gözümüzde büyütmemizden kaynaklanıyor olabilir. Genellikle kısa sürede çok şey başarabileceğimizi düşünürüz, oysa bu yanlıştır. Asıl olan uzun bir süreç içerisinde çok şey başarabiliyor olmamızdır. Bu yüzden kısa vadede tek bir şeye odaklanabilirsiniz. Bir alışkanlığı, diğerinin üzerine koyarak, adım adım ilerleyebilirsiniz.
Üçüncü Adım: Çıtayı Çok Düşük Tutun
Zaman zaman muazzam işlerin bir parçası olmayı düşünebilirsiniz. Fakat süreç pek de hayal ettiğiniz gibi ilerlemeyebilir. Büyük bir şey yapmadan önce küçükten başlayabilirsiniz. Savaş ve Barış’ın yazarı Leo Tolstoy bunu en iyi şekilde ifade etmiştir:
“Herkes dünyayı değiştirmeyi düşünür ama kimse kendini değiştirmeyi düşünmez.”
Küçük şeylere odaklanarak güçlü bir temel oluşturabilirsiniz. Aşağıdaki örnekler sizler ilham kaynağı olabilir.
- Her gün koşmak mı istiyorsunuz? Yürüyerek başlayabilirsiniz.
- Bir kitap mı yazmak istiyorsunuz? Günde Bir cümle yazabilirsiniz.
- Bir iş kurmak mı istiyorsunuz? Sosyal çevrenizden bir müşteri edinebilirsiniz.
- Haftada iki kitap mı okumak istiyorsunuz? Günde bir sayfa okuyarak sürece başlayabilirsiniz.
- Emekliliğiniz için para biriktirmek mi istiyorsunuz? Sadece bir kez giyeceğiniz o gömleği, almayabilirsiniz.
Unutmayın, büyük şeyler rutine sadık kalındığında kendiliğinden gelişebilir.
Dördüncü Adım: Kontrol Listeleri Kullanın
Neyi başarmaya çalıştığınızı kendinize hatırlatmak için kontrol listeleri kullanabilirsiniz. Bu sayede, alışkanlıklarınızı her gün kontrol edebilirsiniz. Bir gün, görünüşte küçük olan bu alışkanlıkların, hayatınızı ne kadar değiştirdiğine şaşıracaksınız. En azından bana ve alışkanlıklarına odaklanan diğer binlerce insana olan buydu. Ve eminim size de olacak.